Ramy DigComp
Cofając się w czasie…Kliknij, aby przeczytać
Europejskie Ramy Kompetencji Cyfrowych dla obywateli, znane również jako DigComp, zapewniają standardowy unijny model referencyjny do określania kluczowych kompetencji potrzebnych obywatelom do ogólnego podnoszenia ich umiejętności cyfrowych i znajomości technologii informatycznych.
DigComp jest głównym źródłem informacji dla kilku inicjatyw i projektów na poziomie krajowym i międzynarodowym, których celem jest poprawa kompetencji cyfrowych obywateli UE.
Opracowane przez Wspólne Centrum Badawcze Komisji Europejskiej ramy DigComp stanowią obecnie najbardziej solidną, niezawodną i wielostronną inicjatywę naukową mającą na celu zapewnienie wspólnego zrozumienia w UE podstawowych elementów edukacji cyfrowej.
|
|
Cofając się w czasie… ale nie zbyt daleko.Kliknij, aby przeczytać
W 2018 roku mamy jedną z pierwszych oficjalnych aktualizacji frameworka, czyli DigComp 2.1
Model teoretyczny pozostaje ten sam, ale teraz czytelnicy mają wreszcie dostęp do bardziej usprawnionego i atrakcyjnego wizualnie schematu, który zapewnia jasne i chwytliwe estetycznie powiązania między danymi kompetencjami i powiązanymi umiejętnościami podrzędnymi, wiedzą i postawami.
Główna aktualizacja polega na zupełnie nowym ośmiowarstwowym modelu progresji, śledzącym postępy uczących się i biegłość w każdej z podanych kompetencji.
Poziom biegłości wskazany w ramach jest mierzony pod kątem:
- Złożoności zadania, które uczący się jest w stanie wykonać
- Samodzielności, jaką ma on w tym procesie
- Zaangażowanej domeny poznawczej
|
|
Ogólny ośmiowarstwowy model biegłości DigComp 2.1Kliknij, aby przeczytać
Poziom biegłości
|
Złożoność zadań
|
Samodzieloność
|
Domena poznawcza
|
Poziom 1
|
Proste zadanie |
Z przewodnikiem |
Zapamiętywanie
|
Poziom 2
|
Proste zadanie |
Samodzielność i wsparcie w razie potrzeby |
Zapamiętywanie
|
Poziom 3
|
Dobrze zdefiniowane i rutynowe zadania, proste problemy |
Samodzielnie |
Rozumienie
|
Poziom 4
|
Zadania oraz dobrze zdefiniowane i nierutynowe problemy |
Niezależnie i zgodnie ze swoimi potrzebami |
Rozumienie
|
Poziom 5
|
Różne zadania i problemy |
Prowadzenie innych |
Stosowanie
|
Poziom 6
|
Najbardziej odpowiednie zadania |
Umiejętność dostosowania się do innych w złożonym kontekście |
Ocenianie
|
Poziom 7
|
Rozwiązywanie złożonych problemów z ograniczoną ilością rozwiązań |
Integracja, aby wnosić swój wkład w praktykę zawodową i przewodzić innym |
Tworzenie
|
Poziom 8
|
Rozwiązywanie złożonych problemów z wieloma oddziałującymi na siebie czynnikami |
Proponowanie nowych pomysłów i procesów w danym obszarze |
Tworzenie
|
Źródło: DigComp 2.1, pp. 13
|
Teraźniejszość Kliknij, aby przeczytać
W 2022 r., w następstwie wysiłków politycznych i instytucjonalnych mających na celu podtrzymanie bliźniaczej transformacji społeczeństw i gospodarek UE, WCB Komisji UE opublikowało drugą oficjalną wersję- uzupełnienie DigComp, tj., DigComp 2.2
W trakcie procesu aktualizacji DigComp 2.2 konsultowano się ze stosunkowo dużą liczbą interesantów, m.in. za pośrednictwem specjalnej społeczności praktyków, która została utworzona w tym celu (m.in. eksperci z organizacji międzynarodowych, takich jak UNESCO, UNICEF, ILO, Bank Światowy).
W tej ambitnej nowej wersji wymieniono ponad 250 nowych przykładów stosowanej wiedzy, umiejętności i postaw.
Przykłady mają na celu dostarczenie czytelnikom i użytkownikom ram namacalnych odniesień i praktycznej wiedzy – są one także istotne we wszystkich dziedzinach uczenia się przez całe życie.
|
|
Zawartość i struktura DigComp
Zastrzeżenie – oficjalna definicja kompetencji cyfrowychKliknij, aby przeczytać
(…) odważne, pewne i krytyczne korzystanie z Technologii Społeczeństwa Informacyjnego (ang. IST) w pracy, czasie wolnym i komunikacji. Opiera się na podstawowych umiejętnościach(*) w zakresie ICT: korzystanie z komputerów w celu wyszukiwania, oceny, przechowywania, tworzenia, prezentowania i wymiany informacji oraz komunikowania się i uczestniczenia w sieciach współpracy za pośrednictwem Internetu.
|
* Potrzebne umiejętności obejmują umiejętność wyszukiwania, gromadzenia i przetwarzania informacji oraz wykorzystywania ich w krytyczny i systematyczny sposób, oceniając znaczenie i odróżniając rzeczywistość od rzeczywistości wirtualnej przy jednoczesnym rozpoznawaniu powiązań.
Osoby fizyczne powinny posiadać umiejętności korzystania z narzędzi do tworzenia, prezentowania i rozumienia złożonych informacji oraz umiejętność uzyskiwania dostępu do usług internetowych, wyszukiwania ich i korzystania z nich.
Osoby fizyczne powinny również umieć korzystać z technologii informacyjno-komunikacyjnych w celu wspierania krytycznego myślenia, kreatywności i innowacji.
.
|
|
Oficjalna definicja kompetencji cyfrowych (w prostym języku)Kliknij, aby przeczytać
Kompetencje cyfrowe oznaczają angażowanie się i używanie technologii cyfrowej do nauki, pracy i uczestnictwa w życiu społecznym w sposób pewny siebie, krytyczny i odpowiedzialny.
Jest to umiejętność korzystania z informacji i danych, komunikacja i praca zespołowa, umiejętność korzystania z mediów, produkcja treści cyfrowych (w tym programowanie), bezpieczeństwo (w tym kompetencje w zakresie dobrego samopoczucia cyfrowego i bezpieczeństwa cybernetycznego), kwestie związane z własnością intelektualną, rozwiązywanie problemów i krytyczne myślenie.
Kompetencje obejmują wiedzę, umiejętności i postawy; innymi słowy, składają się z pojęć i informacji (znanych również jako wiedza), opisów zdolności (takich jak zdolność do wykonywania zadań) i postaw (np. nastawienie do działania lub reagowania).
Podział ram DigCompKliknij, aby przeczytać
Obszar treningowy
|
Kompetencje
|
Ze szczególnym uwzględnieniem następujących wymiarów poprzecznych:
- Sprawdzanie faktów i ich źródeł, identyfikowanie fałszywych wiadomości oraz deepfake’ów
- tendencja do usług i aplikacji internetowych opartych na danych
- interakcja między użytkownikami a systemami sztucznej inteligencji
- pojawienie się nowych technologii, takich jak Internet rzeczy (ang. IoT)
- obawy dotyczące zrównoważenia środowiskowego (np. zasoby zużywane przez ICT)
- nowe, współczesne sytuacje (np. praca zdalna i praca hybrydowa)
|
1. Umiejętność korzystania z informacji i danych
|
1.1 Przeglądanie, wyszukiwanie i filtrowanie danych, informacji i treści cyfrowych
1.2 Ocena danych, informacji i treści cyfrowych
1.3 Zarządzanie danymi, informacjami i treściami cyfrowymi
|
2. Komunikacja i współpraca
|
2.1 Interakcja za pomocą technologii cyfrowych
2.2 Udostępnianie treści za pomocą technologii cyfrowych
2.3 Angażowanie się w obywatelstwo za pomocą technologii cyfrowych
2.4 Współpraca za pomocą technologii cyfrowych
2.5 Netykieta
2.6 Zarządzanie tożsamością cyfrową
|
3. Tworzenie treści cyfrowych
|
3.1 Opracowywanie treści cyfrowych
3.2 Integracja i ponowne opracowywanie treści cyfrowych
3.3 Prawa autorskie i licencje
3.4 Programowanie
|
4. Bezpieczeństwo
|
4.1 Ochrona urządzeń
4.2 Ochrona danych osobowych i prywatności
4.3 Ochrona zdrowia i dobrego samopoczucia
4.4 Ochrona środowiska
|
5. Rozwiązywanie problemów
|
5.1 Rozwiązywanie problemów technicznych
5.2 Identyfikacja potrzeb i odpowiedzi technologicznych
5.3 Twórcze wykorzystanie technologii cyfrowych
5.4 Identyfikacja luk w kompetencjach cyfrowych
|
Sprawdzanie ram DigComp w praktyceKliknij, aby przeczytać
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o potencjale i możliwościach wynikających z operacjonalizacji DigComp, masz do dyspozycji długą listę studiów przypadku wybranych przez Komisję Europejską, jako dobre praktyki w zakresie wdrażania ram (kliknij na obrazek, aby uzyskać dostęp do plik):
|
|
|
Podsumowując
PodsumowującKliknij, aby przeczytać
|
DigComp
Europejskie Ramy Kompetencji Cyfrowych dla Obywateli, czasami określane jako DigComp, zapewniają mechanizm podnoszenia kompetencji cyfrowych obywateli przy jednoczesnym wspieraniu ram krajowych i programów dotyczących umiejętności cyfrowych.
|
|
DigComp 2.0
DigComp 2.0 został opublikowany w 2016 roku. Była to aktualizacja mająca na celu doprecyzowanie pojęć i dostosowanie treści do zmieniających się potrzeb i sugestii użytkowników.
|
|
DigComp 2.1
DigComp 2.1, wersja wydana w 2018 roku, oparta na referencyjnym modelu koncepcyjnym podanym w DigComp 2.0.
|
|
DigComp 2.2
Zawiera ponad 250 nowych przykładów wiedzy, umiejętności i postaw.
|
|